Nowotwory gruczołu sutkowego

Przyczyny i czynniki predysponujące:

Nie jest znana bezpośrednia przyczyna występowania guzów gruczołu sutkowego u suk i kotek. Regularne stosowanie antykoncepcji hormonalnej może zwiększać ryzyko rozwoju nowotworów tego gruczołu.

Uwaga! Nowotwory łagodne gruczołów mlecznych mogą mieć tendencje do uzłośliwiania się!!! 50% takich nowotworów u suk i 86% u kotek jest złośliwa!

Występowanie:

• psy – najczęściej suki powyżej 6 lat. Skłonności rasowe – pointery, retrievery, setery angielskie, spaniele, pudle, boston teriery, jamniki.
• koty – najczęściej 8-12 -letnie, zwłaszcza u kotek, które nie rodziły. Rasy – koty syjamskie.
• choroba może też dotyczyć samców, jednak zdarza się to bardzo rzadko.

Objawy:

Właściciele trafiają do lecznic zaniepokojeni pojawieniem się na brzuchu lub klatce piersiowej małego lub większego guzka. Często guzek zostaje zauważony dopiero w lecznicy, np. przy okazji rutynowego badania okresowego lub w czasie przygotowywania do zabiegu (np. sterylizacji).

Guzki są bezpośrednio związane z gruczołem sutkowym, mogą przybierać postać niewielkich, twardych kulek lub naciekają całą okolicę. Skóra pokrywająca guz może być niezmieniona, ale zdarza się, że naciek nowotworowy zajmuje skórę i tkankę podskórną. Czasem, przy zaawansowanych zmianach, wewnątrz guza dochodzi do zmian martwiczych i tworzą się przetoki, przez które wylewa się ropa lub krew. Skóra wokół guza może być owrzodziała i zmieniona zapalnie. Inne możliwe objawy to powiększenie węzłów chłonnych, obrzęki i kulawizny.

Uwaga! U kotów należy zróżnicować zmiany nowotworowe ze zmianami przerostowymi, których przyczyną są gestageny, czyli leki stosowane do antykoncepcji hormonalnej oraz leczenia niektórych chorób skóry.

Badania dodatkowe:

• RTG – zdjęcie rentgenowskie klatki piersiowej powinno się wykonywać przed operacją usunięcia guza. Ma to na celu stwierdzenie wystąpienia ewentualnych przerzutów nowotworowych do płuc.
• Badanie histopatologiczne. Po usunięciu guza należy wysłać guz (lub jego fragment) do badania histopatologicznego. Jest to konieczne do oceny, czy zmiana ma pochodzenie nowotworowe, a jeżeli tak, to czy jest to nowotwór złośliwy, czy łagodny.
• Badania krwi i moczu – nowotwory gruczołu sutkowego najczęściej występują u starszych zwierząt, dlatego zawsze przed zabiegiem powinno się wykonać podstawowe badania krwi (morfologię oraz badania biochemiczne) oraz badanie moczu.

Leczenie:

Najskuteczniejszą metodą leczenia nowotworów gruczołów mlecznych jest zabieg chirurgiczny wykonany jak najszybciej po zauważeniu guza! Guzy gruczołów mlekowych zawsze mają tendencje do wzrostu (czasem bardzo szybkiego) i czekanie, aż nowotwór będzie większy jest niepotrzebnym narażaniem życia zwierzęcia!

W przypadku rozsianych raków gruczołu sutkowego możliwa jest paliatywna chemioterapia. Jednak należy pamiętać, że podstawową metodą leczenia jest zawsze zabieg! Chemioterapia ma na celu pooperacyjne zniszczenie pozostałych komórek nowotworowych lub przyhamowanie dalszego rozwoju nowotworu. Możliwe są objawy uboczne zastosowanego leczenia w postaci osłabienia odporności, zapalenia żołądka i jelit, czy kardiomiopatii, ale generalnie chemioterapia jest znoszona przez psy i koty dobrze.

Rokowanie:

• Śmiertelność przy potwierdzonym złośliwym nowotworze gruczołu sutkowego i braku przerzutów nie przekracza 30%. Większość z tych psów umiera w ciągu pierwszego roku po operacji.
• Śmiertelność przy występowaniu przerzutów sięga 80%.
• Lepsze rokowanie jest u psów i kotów, u których usunięto guzki o średnicy nie przekraczającej 2-3 cm.
• U starszych zwierząt rokowanie jest gorsze niż u młodszych.

Zapobieganie:

Sterylizacja młodych suk (najpóźniej przed drugą cieczką) prawie w 100% zapobiega nowotworom gruczołu sutkowego!

Autor:
lek. wet. Maja Ingarden

Chcesz być na bieżąco informowany o nowych artykułach na blogu klinicznym?
Śledź nas na facebook’owym fanpage!