Ropomacicze

Ropomacicze jest to jednostka chorobowa polegająca na gromadzeniu się wydzieliny gruczołowej wewnątrz macicy. Z czasem wydzielina ta (np. po cieczce) ulega zakażeniu i pojawia się ropa, która wypełnia światło narządu, czasami powiększając je do bardzo dużych rozmiarów. Dopóki nie dochodzi do zatrucia organizmu toksynami bakterii znajdujących się w macicy, czy rozwarcia szyjki macicznej, rozpoznanie może być trudne ze względu na brak objawów klinicznych. Schorzenie to najczęściej dotyczy suk, ale spotykane jest również u kotek i innych gatunków zwierząt towarzyszących.

Jaka jest przyczyna?

Główną przyczyną jest zachwianie równowagi hormonalnej, w wyniku której dochodzi do nadmiernej czynności gruczołów macicznych i ich przerostu. Dochodzi jednocześnie do produkcji wydzieliny gruczołów, która ulega zakażeniu bytującymi wszędzie bakteriami.

Jakie są objawy?

Na początku nie ma żadnych objawów; następnie pojawiają się:

zwiększone pragnienie i oddawanie moczu (poliuria, polidypsia)
wymioty
wyciek z pochwy
apatia
powiększony brzuch
brak apetytu (anorexia)

W zasadzie przy pojawieniu się jednego z ww. objawów, oprócz wielu innych jednostek chorobowych, musi się wziąć pod uwagę ropomacicze. W wywiadzie należy ustalić:

wiek – suka w średnim wieku lub stara
kiedy zakończyła się cieczka – zakres 5-80 dni
czy stosowano kiedyś antykoncepcję hormonalną

OBJAWY I CZĘSTOTLIWOŚĆ ICH WYSTĘPOWANIA
Wyciek z pochwy	+ + + +
Powiększenie brzucha	+ + – –
Zwiększone pragnienie	+ + + –
Brak apetytu	+ + – –
Wymioty	+ + – –
Osłabienie „zadu”	+ + – –

Objaśnienia: im więcej plusów, tym częściej występuje dany objaw.

Rozpoznanie

Po sprecyzowaniu podejrzenia, należy dobrać odpowiednie badania dodatkowe potwierdzające lub wykluczające wstępną diagnozę. Jako rutynowe badania, należy wymienić:

badanie cytologiczne wymazu z dróg rodnych
badania laboratoryjne krwi (morfologia, badania biochemiczne, OB)
USG

Leczenie

Główną metodą terapeutyczną w przypadku kompleksu endometritis-pyometra jest zabieg chirurgiczny. Każdy właściciel zwierzęcia powinien być o tym poinformowany. Podjęcie zachowawczego leczenia wiąże się z ryzykiem niepowodzenia i wysokimi kosztami. Przy dużej wartości hodowlanej suki można podjąć się nierzadko skutecznej terapii farmakologicznej. Jednakże należy pamiętać, że schorzenie to lubi nawracać.

Leczenie zachowawcze suki powyżej 7 roku życia mija się z celem, ponieważ nawet w przypadku zaleczenia, nawrót często kończy się śmiercią pacjentki.

Leczenie chirurgiczne

Po zdiagnozowaniu ropomacicza, należy podjąć decyzję o zabiegu chirurgicznym. W związku z tym należy ocenić stan ogólny zwierzęcia. Z jednej strony zabieg należy wykonać jak najszybciej, z drugiej strony nie każdy pacjent kwalifikuje się od razu do zabiegu chirurgicznego. Należy zawsze wykonać oprócz zwykłego badania klinicznego, badanie krwi. W przypadku takich objawów jak wysoka temperatura ciała, zaburzenia pracy nerek i/lub wątroby, czy złego stanu ogólnego spowodowanego toksemią, należy poprawić stan ogólny pacjenta.

Technika wykonania zabiegu: ovariohysterectomia

Cięcie powłok brzusznych wykonuje się w linii białej od pępka w kierunku doogonowym starając się wykonać jak najmniejsze cięcie (1,5 – 5 cm). W przypadku „zamkniętego” ropomacicza długość cięcia dyktuje średnica wypełnionego ropą rogu macicznego. Macicę wydobywa się z pomocą specjalnego haczyka. Następnie wydobywa się torebkę jajnikową, Zakłada się kleszczyki na więzadło jajnikowe i podwiązuje jajowody. W dalszej kolejności odcina się wydobyty z torebki jajnikowej jajnik i na powstały kikut więzadła oraz tętnicy jajnikowej zakłada się przewiązkę. Podobnie postępuje się z jajnikiem przeciwnym. Później zakładamy przewiązki na trzon i szyjkę maciczną, po czym pomiędzy przewiązkami odcinamy macicę. Po wycięciu macicy szyje się powłoki brzuszne oraz skórę.

Leczenie zachowawcze

próba leczenia zachowawczego może dotyczyć suki z otwartym ropomaciczem
leczenie powinno być nieustannie kontrolowane laboratoryjnie – cytologia + badania krwi + USG
próbę leczenia można podjąć gdy nie występują objawy innych schorzeń, właściciel jest świadomy zagrożenia i kosztów leczenia oraz leczenie należy prowadzić w osłonie antybiotykowej
otwarcie szyjki macicznej i zapewnienie opróżnienia macicy – prostaglandyna F 2-alfa, prostaglandyna E1 (Misoprostol) lub algepriston
zabezpieczenie przeciwbakteryjne – Ogólnie – antybiotyki o szerokim spektrum działania. Domacicznie – sulfonamid z trimetoprimem lub antybiotyk (w zależności od wyników badania bakteriologicznego) lub wodny 0,5% roztwór jodu.
zapewnienie regeneracji błony śluzowej macicy – wlewy domaciczne witaminy A, leki homeopatyczne

Autor:
dr n. wet. Jacek Ingarden

Chcesz być na bieżąco informowany o nowych artykułach na blogu klinicznym?
Śledź nas na facebook’owym fanpage!