Czy mój pies/kot potrzebuje tlenu?

Tlen to podstawa wszystkich procesów życiowych – to oczywiste. Bez jedzenia jesteśmy w stanie przeżyć kilka tygodni, bez picia kilka dni, a bez tlenu? To niby tylko 21% składu powietrza, którym oddychamy. Ale to niezwykle ważne 21%. Życie w niedotlenieniu będzie krótsze – a w obecnych czasach nie tylko ludzie cierpią na niedotlenienie. Jest to też poważny problem naszych zwierzaków.

źródło

Jak tlen trafia do komórek?

Najpierw musi pokonać całkiem sporą drogę – z nosa trafia do płuc, a konkretnie do pęcherzyków płucnych, w których ścianie znajdują się naczynia włosowate. Tam powietrze spotyka się z krwinkami czerwonymi (tzw. erytrocytami). Tlen wnika do komórek i jest wiązany i transportowany przez białko – hemoglobinę. W ten sposób rozprowadzany jest po całym organizmie. Każda komórka do sprawnego funkcjonowania potrzebuje określonej ilości cząsteczek tlenu. Każde zaburzenie ograniczające dopływ tlenu lub jego zwiększone zużycie prowadzi do niedotlenienia i co za tym idzie dysfunkcji poszczególnych narządów.

Jakie czynniki mogą wpływać na niedotlenienie?

• Brak ruchu. Zarówno my, jak i nasze zwierzaki jesteśmy stworzeni do tego, aby chodzić, biegać, przemieszczać się. Stale. Nasi przodkowie codziennie pokonywali około 40 kilometrów, bez względu na porę roku, czy pogodę. Przodkowie psów i kotów polowali, żeby przeżyć. Współczesne psy i koty z konieczności, która jest spowodowana siedzącym trybem życia właścicieli, są skazane na dreptanie po mieszkaniu lub w najlepszym przypadku krótkie spacery na smyczy i wylegiwanie się w ogródku. A brak ruchu często równy jest niedotlenieniu.
• Stres. Dotyczy głównie właścicieli, ale zwierzaki jako chodzące barometry wyczuwają ich stres i przenoszą go na siebie. Stres powoduje wzrost napięcia mięśniowego, co skutkuje skurczem naczyń krwionośnych, wzrostem ciśnienia i zaburzeń w ukrwieniu (i następnie niedotlenieniu) organizmu.
• Zabawa z genetyką. Każdy z nas widział uroczo chrumkające buldogi i mopsy. Chrapanie u naszych milusińskich jest uważane za rozkoszne zjawisko. Tylko czy naprawdę jest się czym zachwycać? Obecnie wrodzona ograniczona drożność dróg oddechowych jest zjawiskiem dotyczącym nie tylko psów i kotów ras krótkonosych (chociaż to są najczęstsze ofiary niedotlenienia spowodowanego niedrożnością). W naszej praktyce coraz częściej spotykamy zbyt długie podniebienie miękkie u labradorów, berneńczyków, czy yorków. U yorków niedotlenienie jest też związane z zapadaniem tchawicy – kolejna jednostką chorobową, która ogranicza dopływ tlenu do organizmu. A brak tlenu prowadzi do zwiększenia ilości wolnych rodników, szybszego starzenia się i całej kaskady chorób – takich jak choroby nowotworowe, czy niewydolność serca.
• Choroby. To jest spora grupa przyczyn spadku stężenia tlenu w organizmie. O wrodzonych przeszkodach w transporcie tlenu już wspomniałam w poprzednim punkcie. Niedotlenienie może być przyczyną lub skutkiem choroby. Konsekwencje zawsze będą groźne. Do niedotlenienia doprowadzi choroba serca, naczyń krwionośnych, dróg oddechowych, czy układu krwionośnego. Większość właścicieli zna doskonale pojęcia kardiomiopatia, niedokrwistość, czy zapalenie płuc. Również wiele nowotworów doprowadza do zaburzeń w transporcie tlenu.

A może tlenoterapia?

Tlenoterapia jest jedną z metod dostarczania tlenu u chorych zwierzaków. Każdego pacjenta z widocznymi zaburzeniami oddechowymi powinno się poddać tlenoterapii. W wielu lecznicach (m. in. w Przychodni Weterynaryjnej THERIOS) każdy pacjent poddawany narkozie ma podawany tlen razem z gazami znieczulającymi przez rurkę dotchawiczą. Tlen można też podawać przez wąsy tlenowe, maski tlenowe lub przez umieszczenie psa/kota w namiocie, czy klatce tlenowej. Efekt dodatkowej dawki tego niezbędnego do życia gazu widoczny jest bardzo szybko – zwierzaki już po kilku minutach zaczynają interesować się otoczeniem.

Jak jeszcze można dotlenić organizm?

Tlenoterapia dotyczy zwierząt chorych, które mają problemy oddechowe. Jest też grupa zwierząt, u których można wyprzedzić konsekwencje niedotlenienia, na przykład przez operacyjne skrócenie podniebienia miękkiego i plastykę skrzydełek nosa.

A co ze zdrowymi zwierzakami, które towarzyszą swoim właścicielom w spacerach po kuchni i spędzają większość życia na błagalnym spoglądaniu w talerz lub miskę? Dla tej grupy proponuję wspólną pracę nad zwiększeniem ilości tlenu w organizmie przez częstsze spacery i dłuższe wycieczki, niekoniecznie po zadymionych ulicach, ale jak najczęściej po natlenionych lasach, których nie brakuje w naszym kraju. Spacer z psem będzie nie tylko dobroczynny dla zdrowia zwierzaka; równie dużo profitów zyska właściciel, który zamiast siedzieć w niewygodnej pozycji przed ekranem komputera lub smartfona wyprostuje się, odetchnie pełną piersią, trochę się zmęczy, a przez to zrzuci balast stresów. Gwarantuję, że to od razu przełoży się na lepsze samopoczucie wszystkich domowników, w tym naszych ulubionych zwierzaków.

P.S. Właścicielom polecamy dodatkowo regularne spożywanie niewielkich ilości czerwonego wina. Swoje dobroczynne działanie zawdzięcza ono dużym ilościom flawonoidów, które są świetnymi antyoksydantami i pomagają utrzymać w dobrej kondycji naczynia krwionośne.

Autor:
lek. wet. Maja Ingarden

Chcesz być na bieżąco informowany o nowych artykułach na blogu klinicznym?
Śledź nas na facebook’owym fanpage!