Ostre rozszerzenie i skręt żołądka jest zespołem chorobowym, który w krótkim czasie może doprowadzić do śmierci zwierzęcia. Występuje głównie u psów, rzadko u kotów. Predysponowane są głównie psy ras dużych i olbrzymich, szczególnie często występuje u dogów niemieckich, owczarków niemieckich i bokserów, ale także u wyżłów weimarskich, bernardynów, gordon seterów i wielu innych.
UWAGA!!! Jest to choroba wymagająca natychmiastowej interwencji lekarskiej – zbyt późna pomoc (powyżej 4 godzin od zaobserwowania pierwszych objawów) najczęściej prowadzi do śmierci zwierzęcia!!!
Jakie czynniki mogą wpłynąć na wystąpienie OSŻ?
- predysponowana rasa (patrz wyżej)
- budowa ciała – m.in. głęboka i wąska klatka piersiowa
- łapczywe jedzenie z połykaniem powietrza
- obfity posiłek po okresie głodówki popity dużą ilością wody
- intensywny ruch po posiłku
- inne – luźne więzadła żołądka, przyspieszona perystaltyka żołądka, stres
Objawy:
Pierwsze objawy zaobserwowane przez właścicieli to niepokój, dławienie się i ślinotok. Pies próbuje zwymiotować, często nieskutecznie. Następnie pojawia się balonowate, szybko powiększające się rozdęcie brzucha i związana z tym duszność. Bardzo szybko mogą dołączyć się objawy wstrząsu (przyspieszona praca serca, szybki i słaby puls, blade błony śluzowe, słanianie się na nogach), które w przypadku nieudzielenia natychmiastowej pomocy kończą się śmiercią zwierzęcia.
Postępowanie:
W przypadku zaobserwowania pierwszych objawów sugerujących wystąpienie OSŻ należy jak najszybciej udać się do lekarza weterynarii. Lekarz podejmie próbę założenia sondy żołądkowej w celu upuszczenia nagromadzonych gazów – niestety często jest to niemożliwe z powodu występującego skrętu. Jeżeli nie uda się założenie sondy konieczna jest przezskórna punkcja żołądka i odessanie wypełniających żołądek gazów. Jednocześnie konieczna jest walka ze wstrząsem (podawanie dożylne płynów, leki przeciwwstrząsowe, leki nasercowe). Po tych wstępnych czynnościach lekarz podejmuje decyzję o zabiegu chirurgicznym lub skierowaniu pacjenta do specjalistycznej placówki.
Zabieg chirurgiczny polega na odprowadzeniu przemieszczonego żołądka oraz przymocowanie go do ściany brzucha (tzw. gastropeksja), czasem konieczne jest usunięcie zmienionych martwiczo fragmentów ściany żołądka, a w przypadku nieodwracalnych zmian śledziony – również śledziony.
Leczenie pooperacyjne i opieka nad chorym psem:
Samo przeprowadzenie zabiegu nie gwarantuje jeszcze sukcesu. Bardzo ważna jest intensywna opieka lekarska po zabiegu oraz ścisła współpraca właściciela. Niestety, często mimo przeprowadzenia operacji psy ze skrętem żołądka umierają w ciągu pierwszych kilku dni po zabiegu, możliwe są również nawroty schorzenia. Przez kilka dni pacjent będzie musiał mieć podawane dożylnie płyny, stosowane będą leki nasercowe, leki przeciwbólowe, antybiotyki, leki zmniejszające produkcję soków żołądkowych oraz leki zmniejszające perystaltykę przewodu pokarmowego. Jeżeli lecznica nie ma możliwości przetrzymania psa na leczeniu stacjonarnym, należy trzymać psa w domu na czystym posłaniu, w ciepłym i spokojnym miejscu, i w przypadku zaobserwowania jakichkolwiek niepokojących objawów kontaktować się z lekarzem weterynarii.
Kiedy po zabiegu można wprowadzać pierwszy posiłek i czym karmić?
Pierwszy posiłek można podać już 24 godziny po zabiegu, jednak zalecana jest głodówka przez 48 godzin. Termin wprowadzenia jedzenia zależy od rodzaju przeprowadzonego zabiegu i od stanu zwierzęcia. Jeżeli wystąpią wymioty, nie należy podawać psu karmy ani wody. Pierwsze posiłki powinny być lekkostrawne i podawane w małych ilościach i często (co 2-3 godziny). Najlepsze są gotowe diety weterynaryjne (np. Eukanuba, Royal Canin lub Hills).
Jak zapobiegać wystąpieniu RSŻ?
- podzielić dzienną dawkę pokarmu na kilka mniejszych porcji
- ograniczyć aktywność fizyczną zwierzęcia przed i po posiłku
- stosować karmy dobrej jakości i o wysokiej strawności
- wodę podawać dopiero 2 godziny po posiłku
- w ogólnie znanym miejscu w domu zapisać numer telefonu prowadzącego lekarza weterynarii
- niektórzy zalecają zabieg profilaktycznego chirurgicznego podwieszenia żołądka u ras szczególnie predysponowanych do wystąpienia RSŻ
Autor: lek. wet. Maja Ingarden
Chcesz być na bieżąco informowany o nowych artykułach na blogu klinicznym? Śledź nas na facebook’owym fanpage!