Świerzbowiec uszny jest najczęściej spotykaną chorobą uszu u kotów, natomiast u psów występuje znacznie rzadziej. Przyczyną jest świerzbowiec uszny (Otodectes cynotis), który pasożytuje głównie w zewnętrznym przewodzie słuchowym. Może również atakować okolice małżowin usznych albo szyję, czy okolicę grzbietu w części lędźwiowej i ogonowej. Do zarażenia dochodzi przez kontakt bezpośredni. Młode zwierzęta są znacznie wrażliwsze niż starsze, ale świerzb spotyka się u psów i kotów w każdym wieku.

Możliwe jest przeniesienie świerzba usznego na człowieka!
Zarażeniu towarzyszą objawy silnego swędzenia w okolicach ramion i tułowia.

Objawy

Objawy kliniczne świerzba usznego są wywołane przez drażniące działanie pasożytów (mechaniczne i chemiczne) oraz przez reakcje uczuleniowe.

• Zapalenie ucha zewnętrznego (otitis externa) – najczęściej występuje obustronnie. W kanale słuchowym występuje ciemno-brązowa, łuskowata i sucha wydzielina oraz stan zapalny spowodowany reakcją alergiczną lub samouszkodzeniami. W przypadkach przewlekłych wydzielina może przypominać cementowy korek, często będący odlewem kanału słuchowego.Chorobie towarzyszy silny świąd.
• Przy uszkodzeniu błony bębenkowej mogą pojawić się objawy nerwowe.
• Objawy skórne – dotyczą skóry okolicy twarzowej, szyi oraz grzbietu. Występuje prosówkowe zapalenie skóry lub symetryczne wyłysienie oraz silny świąd.

Rozpoznanie

Podstawą rozpoznania jest badanie mikroskopowe!

Pod mikroskopem widoczne są często wszystkie postacie rozwojowe świerzbowca usznego – jaja, larwy, nimfy oraz osobniki dorosłe.

Leczenie

Leczenie polega na stosowaniu leków przeciwpasożytniczych oraz dokładnym czyszczeniu ucha z zalegającej wydzieliny.

Na polskim rynku weterynaryjnym dostępnych jest wiele preparatów likwidujących świerzbowca usznego oraz działających profilaktycznie. Leki występują w postaci kropli i maści do stosowania miejscowego (do kanału słuchowego) oraz w postaci zastrzyków lub „kropelek” wylewanych na skórę. Można również stosować kąpiele lecznicze w środkach przeciwpasożytniczych, jednak takie leczenie jest bardziej kłopotliwe (zwłaszcza w przypadku kotów, które w większości nie przepadają za kąpielą).